Filarski, D.H.W. Filarski
[2007022]

D.H.W. Filarski
1885-1964

Dirk Herman Willem ( Dirk ) Filarski werd in 1885 in Amsterdam geboren. Hij overleed in 1964 in Zeist. Hij woonde en werkte o.a. in Amsterdam, Bergen, Norderney, Osnabruck, Parijs, Lugano, Italië, Noorwegen, Frankrijk en Schoorl. Filarski was een leerling van de Quelliniusschool en van de Kunstnijverheidsschool te Amsterdam. Hij werkte samen met Arnout Colnot, Dirk Smorenberg, J. Raedecker en anderen. Schilderde, tekende, etste, aquarelleerde en lithografeerde landschappen, stadsgezichten, bloemen en stillevens. Filarski was een impressionist met een bijzonder koloriet.

Dirk Filarski vertrok op 12 januari 1911 met John Raedecker en Jacon Bendien naar Parijs Daar voegde Jan van Herwijnen zich bij het gezelschap. Filarski bleef er 6 weken. In 1935 keerde hij naar Parijs terug en bleef er drie maanden. In deze periode schilderde hij veel Parijse stadsgezichten.

Dirk Filarski, een gerenommeerd vertegenwoordiger van de Bergense school, was een veelzijdige kunstenaar en van de oude stempel, want Filarski schilderde, aquarelleerde, tekende, etste, lithografeerde en vervaardigde hout- en linoleumsneden. Hij nam actief deel aan meer dan driehonderd exposities en oogstte zowel bijtende kritiek als wierookwolken van waardering. Het laatste kwam onder meer tot uitdrukking in onderscheidingen, medailles en eretentoonstellingen. Zijn werk stond in de belangstelling van musea en particuliere verzamelaars in binnen- en buitenland. En eigenlijk is er nog niets veranderd, want als er een Filarski op de markt komt, is de belangstelling onverminderd groot.
Lakkie werd hij genoemd door familie, vrienden en bekenden. Of nog kernachtiger Lak, omdat hij naar veler oordeel overal lak aan had. Lak was een geuzennaam die hij met trots droeg. Dirk, zijn eigenlijke voornaam dus, was bij bijna niemand bekend. Dat werd mede in de hand gewerkt omdat Filarski altijd signeerde met D.H.W. Filarski of Filarski.

Innerlijke noodzaak
Filarski had geen rustige natuur, verbondenheid met één plek en steeds dezelfde mensen was voor hem een kwelling. Hij voelde een innerlijke noodzaak tot voortdurende verandering van omgeving. Filarski reisde continu tussen Nederland, met Bergen als uitvalsbasis, Zwitserland, Italië, Duitsland en Frankrijk. In Zwitserland werden de bergen in brede lijnen en kleurbanen op het doek gezet. Landschappen en bloemstillevens waren favoriete onderwerpen. In Bergen schilderde hij donkere krachtige, expressionistische bosgezichten. Hoewel bekend als schilder van de Bergense School, is zijn vroege werk licht en kleurrijk en na de Bergense periode keren stevige kleuren terug in zijn schilderijen. In zijn expressie was hij een eigentijds schilder die tegelijkertijd de Nederlandse traditie van Van Gogh en Toorop trouw bleef.

Uit het boek: D.H.W. Filarski Zwervend schilder van de Bergense School van Renée Smithuis:
De krachtige, expressionistische stijl waarmee Dirk Filarski (1885-1964) bekend is geworden, maakt hem tot een typische vertegenwoordiger van de Bergense School. In deze monografie wordt niet alleen de Bergense periode voor het voetlicht gebracht, maar worden ook andere periodes uit het leven van de kunstenaar belicht, zoals de jaren 1912-1914, toen hij met zijn vriend en latere zwager Dirk Smorenberg in de omgeving van het meer van Genève werkte. Het boek bevat een afgewogen, representatieve keuze van de schilderijen van Filarski, die wordt voorafgegaan door een met foto's en documenten geïllustreerde biografie. Van 1900 tot 1907 opleiding I.V.K.N.O. Quellinus (Amsterdam) Bergen (Noord-Holland) 1910 Osnabrück 1911 Parijs 1912 Lugano 1912 - 1913 Dirk Filarski, de meest reislustigste onder de schilders van de Bergense School. Heeft gedurende kortere periode zeer verschillend gewerkt. In zijn begin tijd (1911-1915) schilderde hij in een stijl die verwant was aan het luminisme. Amsterdam 1914 - 1934 Onder invloed van de Fransman Le Fauconnier schilderde hij in de jaren 20 donkere landschappen en stillevens. Eind jaren 20 kwamen de lichtere kleuren weer terug in zijn palet. Schoorl 1935 Amsterdam 1940 - 1964 Rijkscollectie ; divers landschappen en stillevens, ook het Haags Gemeentemuseum, Museum Henriëtte Polak Zutphen en Stedelijk Museum Alkmaar hebben werk van hem in bezit.