Maas, Paul Maas
[2007101]

Paul Maas
1936-2021

Korte schets van leven en werk van Paul
Paul is geboren in 1936 en heeft na zijn middelbare school de
Academie voor Beeldende en Bouwende Kunsten te Tilburg gevolgd.
Hij heeft het werken als beeldend kunstenaar tot zijn pensionering gecombineerd met een baan als tekenleraar.
Het werk van Paul is lyrisch-abstract te noemen. Een verhaal is in zijn werk niet te vinden, al zijn er soms reminiscenties van herkenbare dingen aanwijsbaar. Kleur, vorm en beweging kunnen harmoniëren, maar ook contrasteren. Uitgangspunt is over het algemeen het landschappelijke. Landschappelijke gegevens worden van hun directe herkenbaarheid ontdaan en getransformeerd tot een abstract beeld.

Paul heeft een groot aantal onderscheidingen ontvangen:
- Eerste prijs W.Z.Z. medaille en oorkonde Z.K.H. Prins Bernhard
- Eervolle vermelding "Gembo Prijs" Deventer
- Eervolle vermelding "Rotterdamse Lloyd"
- Gouden medaille en Diploma di Menzione - Ancona, Italie
- Diplome d'Honneur de I.A.B. Monte Carlo
- Tweede prix d'Honneur de I.A.G. Monaco
- Mention Speciale - Monte Carlo
- Prix de la Revue d'Art I.A.B. - Monte Carlo
- Gouden medaille en Diploma di Menzione - Ancona, Italie
- Diplome d'Honneur de I.A.B. Monte Carlo
- Tweede prix d'Honneur de I.A.G. Monaco
- Mention Speciale - Monte Carlo
- Prix de la Revue d'Art I.A.B. - Monte Carlo

Graficus, schilder, aquarellist, lino- en houtsnijder. Maas heeft zijn opleiding gevolgd aan de Akademie voor Beeldende Kunsten in Tilburg en heeft daar o.a. gewerkt met Nico Molenkamp en Ru van Rossem. Tot midden jaren 60 legde hij zich vooral toe op (industriele) landschappen, daarna werd zijn stijl steeds abstracter.
DE WORSTELING VAN PAUL MAAS
De kracht zit hem in het weglaten

Elke streek op het doek zegt iets van de kunstenaar. Het geheel vormt een karakteristiek handschrift, dat zich amper laat imiteren omdat elke vierkante centimeter deel uitmaakt van intens gevoelde emotie. Voor Paul Maas (64) uit Boxtel hebben die emoties te maken met een innerlijke strijd. Een gevecht tussen hem en het doek, waarbij hij zich niet gemakkelijk gewonnen geeft, getuigt van moed en doorzettingsvermogen en vooral van groot talent. Deze maand exposeert hij in galerie Caprice in Beusichem, waar een deel van zijn nieuwste werk is te zien.

De huiskamer van Paul en Wies Maas zegt veel over haar bewoners. Het interieur straalt soberheid en rust uit. Juist door het weglaten van details komen de tegels op de vloer en de meubelstukken prachtig uit. Hetzelfde effect zien we als we naar de grote doeken kijken die in het zitgedeelte zij aan zij de wand vullen. Abstract werk, waarbij fijne kleuren, dynamisch verdeeld in grote en kleinere vlakken door de soms dik opgebrachte structuur en de zichtbare richting van de streken geen moment vervelen. Door de spotlights wordt een wonderlijk spel van beweging en rust, diepte en verte, eenvoud en kracht in gang gezet. Een beeld dat vanaf elke plaats anders is. Juist de schijnbare eenvoud intrigeert, net als de kleuren die opvallend lichter en helderder zijn dan eerder werk van de kunstenaar. Werk dat je niet hoeft te begrijpen, maar waar je alleen van hoeft te houden.

Paul knikt: ,,Sommige mensen hebben er niets mee en zien er niets in, maar dat stoort me niet. Ik weet nog goed toen ik Karel Appels werk voor de eerste keer zag. Toen vond ik het afschuwelijk en dacht ik: ‘Wat een geknoei!’ Maar nu vind ik het fantastisch. Je ontwikkelt jezelf en leert dat soort werk begrijpen “ Het gaat Paul vooral om de mensen die zijn werk wél aanvoelen en bij wie het iets losmaakt.” Met een bescheiden glimlach: ,,Het mooiste compliment krijg ik als iemand die een doek van me gekocht heeft, jaren later vertelt dat hij het nooit meer kwijt zou willen.”

Paul heeft er altijd moeite mee afstand te doen van zijn werk. ,,Juist omdat ik er vaak zo lang mee geworsteld heb. Maar als ik merk dat anderen er blij mee zijn en als ik zie dat het op een mooie plaats komt te hangen, dan is dat over. Het mooiste vind ik het als jonge mensen zó graag een doek van me in hun woonkamer willen, dat ze er ook wat voor over hebben. Het komt voor dat ze het bijvoorbeeld niet ineens helemaal kunnen betalen. Dan treffen we een regeling en doen ze dat in delen. Dat is zó geweldig: dan delen we de pijn een beetje, want zo kost het hen een beetje pijn en mij een beetje pijn.”

SPAANSE INVLOEDEN
Samen volgden Paul en Wies dezelfde opleiding aan de kunstacademie van Tilburg, waarna ieder een heel eigen richting op zou gaan. Wies bekwaamde zich in het exacte tekenwerk terwijl Paul ging schilderen. Grafiek en aquarelleren waren destijds zijn sterkste kanten, maar die weg zou hij niet kiezen. ,,Nee, schilderen met olieverf op doek trok me het meeste aan. Die andere technieken beheerste ik wel, daar zat niet genoeg spanning voor me in. Ik zocht juist de strijd, die uitdaging. Dat heb ik altijd nodig gehad.” Paul vertelt over zijn grote inspirator de Brabantse kunstschilder Nico Molenkamp, wiens werk hij altijd bijzonder respecteerde. ,,Dat was een van de besten; een autoriteit op dit gebied. Van hem heb ik echt ontzettend veel geleerd.”

De natuur en het landschap hebben Paul altijd geïnspireerd. Eerst nog als herkenbare beelden, die geleidelijk door sterke vereenvoudiging aan kracht wonnen en de groeiende persoonlijke toets van de kunstenaar verraden. Steeds meer dwong de grote betrokkenheid bij gebeurtenissen en de natuur hem tot het schilderen van emoties, tot het weergeven van wat in hem leefde. Zijn kijk op de omgeving en het leven wordt in vormen, beelden, lijnen en kleuren intens doorleefd.

De ene keer is het resultaat een volmaakte oase van rust beleefd in Oostende, waarbij het blauw van de lucht en het blauw van het water net als het zand van het strand nergens uit balans zijn. De andere keer is het Friese landschap bepalend voor het ijzige blauw van een winterse lucht tegen strakke vlakten weerspiegeld landschap. Dan weer straalt de zon over bergen in Bretagne of spettert het vuur van het doek als het gaat om de Spaanse invloeden, die in warmbloedig rood om aandacht schreeuwen. Paul houdt van Spanje: van het landschap, de cultuur en vooral de muziek, die hem net als het zien van fraaie landschappen moeiteloos kan inspireren. Datzelfde gaat op voor authentieke zigeunermuziek, waarbij hij een eigen wereld kan denken en dromen; een wereld die hij uitwerkt in olieverf op doek.
LTS/COLLEGE
,,Schilderen is altijd een belangrijk deel van mijn leven geweest, hoewel ik goed prioriteiten heb kunnen stellen. Mijn gezin stond simpelweg op de eerste plaats. Maar nu de kinderen uit huis zijn en ik sinds een paar jaar niet meer werk, kan ik er gewoon meer tijd aan besteden. Ik ben een gedreven schilder, maar ik heb nooit haast. Dat heb ik ook nooit gehad. Als ik ergens mee bezig ben, moet ik regelmatig afstand nemen. Dan loop ik naar buiten en kan rustig een hele tijd aan de straat staan. De mensen zullen zich wel eens afvragen wat ik daar toch doe. Maar dat heb ik gewoon nodig om mijn werk los te kunnen laten en innerlijk tot rust te komen.”

Over zijn voormalige werkkring klinkt niets dan goeds. ,,Ik was 38 jaar met veel plezier tekenleraar aan de voormalige lts.” Met een brede lach: ,,Ik begon er toen het nog ambachtsschool heette, toen werd het Mgr. Bannenberg, later Den Tijber en nu is het zelfs een college!” Paul drinkt een slokje koffie en vervolgt: ,,Ik kon ontzettend goed met de jeugd opschieten en heb het lesgeven altijd kunnen combineren met mijn werk als kunstschilder. Als ik ergens exposeerde kreeg ik moeiteloos een dag vrij. Dat werd altijd soepel opgelost. Wat dat betreft was ik een luxe paardje op school. Ze waren trots op mij en mijn werk en dat heb ik altijd erg gewaardeerd.”
GROTE PRIJZEN
Exposeren deed Paul al vrij snel en door werk – ook in het buitenland – voor prijsvragen in te zenden verdiende hij diverse grote onderscheidingen. Zijn eerste dateert van 1959, toen hij een medaille en oorkonde van Prins Bernhard overhandigd kreeg. Een van de meest prestigieuze was de gouden medaille met het Diploma die Menzione, die hij in 1968 in Ancona (Italië) verdiende. Maar ook het Diplome d’Honneur dat hij een jaar later in Charleroi (België) mocht aannemen en de Prix de la Revue d’Art LAB die hij in 1973 in Monte Carlo kreeg, zeggen meer dan genoeg van zijn kwaliteiten.

De exposities in Boxtel zijn op één hand te tellen. Ze beperken zich tot gemeenschapshuis De Walnoot, het gemeentehuis, de Rabobank, ’t Atelier en tijdens de bijeenkomsten van Kunstlicht ‘99. Onlangs nog was werk van hem te zien tijdens de kunstbeurs in Vught, waar gerenommeerde vakbroerders en –zusters gezamenlijk exposeerden. En voor 2003 staat nu al een tentoonstelling van Paul in de Rabobank Boxtel-Liempde gepland.
FOTOBOEKEN
Exposeren is leuk, maar het liefst is Paul in alle rust aan het werk in zijn atelier of trekt hij er met zijn vrouw op uit om nieuwe indrukken op te doen, mensen te ontmoeten en landschappen in te drinken. Want zijn bron is nog lang niet uitgeput, hoewel de hoeveelheid doeken na al die jaren enorm is gegroeid. Dat is één van de conclusies die we kunnen maken als we door zijn keurig bijgehouden fotoboeken bladeren, waarin afdrukken van alle schilderijen zijn verzameld.

,,Zo weet ik precies wat ik heb gemaakt en ook waar de werken zijn gebleven”, vertelt Paul. Met een lach wijst hij op een paar bijgeplakte pasfoto’s. ,,Hier kan ik zelfs zien wie de eigenaar is.” Hoewel Paul al vele jaren schildert heeft hij zijn persoonlijke stijl nooit verloochend, alleen maar versterkt. Juist door de vereenvoudiging, de wat lossere weergave en de lichtere kleuren is de kracht toegenomen. Door het weglaten ontstaat ruimte voor eigen interpretatie, maar ook voor het doorvoelen en meebeleven van de emoties van de kunstenaar. Kunst met een heel eigen kracht..

Paul Marie Maas

Geboortegegevens:
1936 - - geboren te Boxtel

Professie:
· graficus
· schilder
· tekenaar

Materiaal:
· gouache
· olieverf
· airbrush
· aquarel

Technieken:
· houtsnede
· linoleumsnede

Onderwerp:
· landschap tot 1965

Stijlkenmerken:
· figuratief tot 1965
· semi-abstrakt vanaf 1966

Typering van het werk: schilderijen:

materiaal: olieverf

stijl: abstract

Verblijf:
· Amsterdam (Gemeente Amsterdam)
· Boxtel (Gemeente Boxtel)
· Tilburg (Gemeente Tilburg) omstr. 1955
· Boxtel (Gemeente Boxtel) van voor 1969 tot na 2003

Beurzen/prijzen (toegekend):
· Commandeur International Arts Guild Monaco
· 1959 - - W.Z.Z. 1e prijs
· 1960 - - Eervolle vermelding Rotterdamse Lloyd
· 1960 - - Eervolle vermelding De Gembo-prijs
Opleiding:
1955 - - Instelling: R.K. Akademie voor Beeldende en Bouwende Kunsten Tilburg;
leerling: Paul Maas
begin: 1955
einde: 1959

docent: Jo Mulder
docent: Nico Molenkamp
docent: Ru van Rossem

Lid van / ingeschreven bij:
· 2000 - - registratie in documentatiecentrum
bij: N.B.K.S. -_ Paul Marie (Paul) Maas -_ - voor 2000
(bron: 5624)
· 2001 - -
bij: Kunstlicht 99 -_ Paul Marie (Paul) Maas -_ - omstr. 2001

Activiteiten (als werknemer):
· 1980 - -

functie: leraar tekenen
(LTS) -_ Paul Marie (Paul) Maas -_ - omstr. 1980

Presentaties (overig):
· 1960 - - Maatschappij Arti et Amicitiae Amsterdam -
· 1960 - - Kon. Nederl. Jaarbeurs Utrecht -
· 1974 - - Noordbrabants Museum Den Bosch -
· 1978 - - Kunsthuis -
· 1979 - - Museum Het Kruithuis Den Bosch -
· 2003 - - Winter - Centrum voor de Kunsten Roosendaal, Museum de Ghulden Roos Roosendaal, Stichting Int Heyderadery Roosendaal

Literatuur/wordt vermeld in:
· Jaarverslag 2000 Kunstlicht 99 Boxtel
· 1969 - - Lexicon Nederlandse Beeldende Kunstenaars 1750-1950
· 1978 - - Kunsthuis
· 1981 - - Hedendaagse Nederlandse Beeldende Kunstenaars
· 1993 - - Beeldend Nederland
· 2003 - - Iconen in tijd en ruimte

Paul Maas, kunstschilder te Boxtel
heeft zijn artistieke talenten ontwikkeld aan de
Academie voor Beeldende en Bouwende Kunsten te Tilburg
Zijn werk is te karakteriseren als lyrisch en abstract.


Onderscheidingen:
1959 Eerste prijs W.Z.Z. medaille en oorkonde Z.K.H. Prins Bernhard
1960 Eervolle vermelding 'Gembo Prijs' Deventer
1960 Eervolle vermelding 'Rotterdamse Lloyd'
1968 Gouden medaille en Diploma di Menzione - Ancona
1969 Diploma d'Honneur de I.A.B. Monte Carlo M.C.
1969 Tweede Prix d'Honneur de I.A.G Monaco
1969 Mention Speciale - Monte Carlo M.C.
1973 Prix de la Revue d'Art I.A.B. - Monte Carlo M.C.


Vermelding in catalogi e.d.
1982 Stichting Kunst en Recreatie Presentatie Kunst
1993 Beeldend Nederland deel 2 van drs P.M.S. Jacobs bv Tilburg
2000 Lexicon Beeldende Kunst Benelux uitg. Stichting Studiecentrum
2003 Kunstkalender - Rabobank Boxtel
2003 Catalogus De Kroon op het Werk - Scherpenzeel
2009 Kunstkalender - Weemen Groep - Boxmeer