Jespers, Oscar Jespers
[2007188]

Oscar Jespers
1887-1970

In de jaren twintig hakte Jespers, de zoon van de beeldhouwer Emile Jespers, vooral beelden in marmer en aanverwante materialen in kubistische stijl met een duidelijke Afrikaanse inspiratie. Uit deze periode stamt het wit natuurstenen "Monument voor de gesneuvelden" van de Eerste Wereldoorlog in Oostduinkerke. De vormen zijn hier echter vrij naturalistisch in vergelijking met andere beelden van de kunstenaar uit deze periode, zoals De kapmantel (KMSKA).

Jespers vormde met zijn broer de kunstschilder Floris Jespers, de dichter Paul van Ostaijen en kunstschilder Paul Joostens en anderen 'De Bond Zonder Verzegeld Papier', een genootschap van jonge modernistische kunstenaars in het Antwerpen van tijdens en na de Eerste Wereldoorlog. Na de herbegrafenis van Van Ostaijen op het Schoonselhof te Antwerpen maakte Jespers in 1937 een grafmonument.

In de jaren-1930 werd zijn werk expressionistischer - onder meer Geboorte uit 1932 is te bezichtigen in het Antwerpse beeldenpark Openluchtmuseum voor beeldhouwkunst Middelheim. Vanaf het midden van de jaren dertig verliet hij steeds vaker steen als materiaal. Terracotta liet hem toe zijn modellen 'intiemer' voor te stellen en tegelijkertijd ook realistischer.

Na de Tweede Wereldoorlog legde hij zich toe op brons. Ook daarvan is een voorbeeld aanwezig in Park Middelheim: In de zon (1947).

Oscar Jespers was verbonden aan de École nationale supérieure des arts visuels (ENSAV), voorheen de École nationale supérieure d'Architecture et des Arts Décoratifs (ENSAAD - la Cambre) in Brussel. Leerlingen van hem waren onder anderen Maria Martins, Willy Anthoons, Reinhoud D'Haese, Theresia van der Pant en André Willequet.
Beknopte biografie:

1887 Op 22 mei wordt Oscar Jespers in Borgerhout-Antwerpen geboren als de zoon van de beeldhouwer Emile Jespers.

1900 Oscar bezoekt de Koninklijke Academie in Antwerpen.

1908 Gaat naar de vervolgopleiding, de richting beeldhouwen tot 1911.

1912 Betrekt een eigen atelier in Antwerpen.

1914 Veel inwoners van Antwerpen ontvluchten omstreeks 28 september de stad als de Duitse kanonnen Antwerpen onder vuur nemen, ook de familie Jespers vlucht. Op 9 oktober valt de stad. – Vriendschap met de dichter-kunsttheoreticus Paul van Ostaijen (*1896), samen met zijn twee jaar jongere broer, de schilder Floris Jespers.

1916 Op 1 april trouwt hij met Mia Carpentier, die haar man haar hele leven zou steunen. Paul van Ostaijen publiceert zijn eerste artikel over het werk van Oscar Jespers.

1920 In november en december, en begin 1921 intensieve samenwerking met Paul van Ostaijen aan de enige dadaïstische dichtbundel van het Nederlandse taalgebied Bezette stad. Paul van Ostaijen, die sinds eind oktober 1918 in Berlijn woonde, verwoordt hierin de angst van de bewoners van de Scheldestad voor de agressor. De typografie is experimenteel en expressief. Oscar Jespers realiseerde die en ontwierp kubiserende experimentele illustraties. – Hij exposeert in Antwerpen bij Sélection. Later zal Jespers vriendschap sluiten met de twee oprichters van Sélection: Paul-Gustave van Hecke en André de Ridder.

1921 In april verschijnt Bezette stad. – Bij Kunst van Heden in Antwerpen exposeert Oscar Jespers elf beelden. Hierna zal hij, vaak jaarlijks, bij deze vereniging exposeren. – Het beeld De pottendraaier in euvillesteen luidt een nieuwe ontwikkeling in met een eigen vorm van kubisme.

1922 Geboorte van dochter Hella. – Eerste grote opdracht van de overheid: een beeld voor het Koloniaal Museum in Tervuren.

1924 Vanaf dit jaar tot 1930 hakt Oscar Jespers ongeveer twintig karakterkoppen in steen en enkele naaktfiguren. Hiermee realiseert hij een zeer eigen vorm van kubisme.

1925 Exposeert bij galerie Le Centaure in Brussel met 21 werken. Binnen het kader van Le Centaure groeit de vriendschap met Gust. De Smet, Constant Permeke en Frits van den Berghe.

1927 Benoemd aan het Hoger Instituut van Ter Kameren in Brussel op voordracht van directeur Henry van de Velde; hij zal monumentale decoratieve beeldhouwkunst gaan doceren. Hij verhuist met vrouw en dochtertje naar Brussel. Op 14 december sterft onverwacht zijn enig kind.

1928 Paul van Ostaijen sterft op 18 maart aan t.b.c. – Oscar Jespers exposeert voor het eerst in Parijs.

1929 Oscar en Mia Jespers betrekken het door Victor Bourgeois voor hun ontworpen beeldhouwershuis in Brussel, Erfprinslaan 149, met een atelier en twee expositieruimten. – Geboorte van hun enige zoon Paul. – De kunstmarkt krimpt als gevolg van de internationale recessie. In de komende jaren worden verschillende bekende collecties geveild.

1934 De tentoonstelling van Jespers bij Kunst van Heden in Antwerpen van 34 overwegend recente expressionistische beelden in steen wordt een groot succes.

1938 De Picasso-kenner Alfred H. Barr uit New York ontdekt het werk van Oscar Jespers op een expositie in Brussel, waar hij tien beelden exposeert; hij koopt De bekoring van Sint Antonius aan voor het Museum of Modern Art in New York.

1949 Geeft als eerste docent beeldhouwen zijn eerste onderricht aan de Jan van Eyckacademie in Maastricht, waar hij ook tekenen doceert.

1952 Neemt van nu af deel aan de biënnales in Park Sonsbeek in Arnhem en in Middelheim, Antwerpen, waar spraakmakende openluchtexposities gehouden worden.

1960 Op de 30e biënnale in Venetië exposeert Oscar Jespers met 41 beelden.

1964 In Utrecht, Nijmegen, Den Bosch en Heerlen worden grote overzichtstentoonstellingen gehouden van zijn beelden en tekeningen. – Mia Jespers-Carpentier overlijdt op 8 juli.

1966 Het Museum van Elsene / Ixelles in Brussel presenteert de grootste overzichtsexpositie van Jespers’ beelden die er ooit is gehouden: 75 beelden en circa 35 tekeningen.

1968 De beeldhouwer wordt getroffen door een beroerte; hierna zal hij niet meer werken.

1970 Op 1 december overlijdt de kunstenaar in zijn beeldhouwershuis in Brussel.

De belangrijkste exposities in chronologische volgorde:

Oscar en Floris Jespers, Antwerpen, Koninklijk Kunstverbond, 1917, 12 beeldhouwwerken, 22 tekeningen, 1 aquarel

Sélection. Catalogue de l’exposition du groupe ‘Sélection’ au Cercle royal artistique et litteraire à Anvers, 1920, 4 beeldhouwwerken

Kunst van Heden, Antwerpen, Feestzaal Meir, 1921, 11 beeldhouwwerken

Oscar Jespers, Bruxelles, Le Centaure, 1925, 21 beeldhouwwerken

Constant Permeke, Oscar Jespers, Brussel, Le Centaure, 1928, 10 beeldhouwwerken

L’Art belge depuis l’Impressionnisme, Parijs, Musée du Jeu de Paume, 1928, 4 beeldhouwwerken

Plastik, Internationale Ausstellung, Kunsthaus, Zurich, 1931, 3 beeldhouwwerken

Kunst van Heden, Antwerpen, Feestzaal Meir, 1934, 3 beeldhouwwerken en 4 tekeningen

Exposition d’oeuvres d’artistes belges contemporains, Parijs, Musée du Jeu de Paume, 1935, minstens 5 beeldhouwwerken

Les Compagnons de l’art. Exposition d’Art belge contemporain, Brussel, Palais des Beaux-Arts, 1938, 10 beeldhouwwerken

10 Belgische beeldhouwers, Amsterdam, Stedelijk Museum, 1951, 8 beeldhouwwerken

XXVI Biennale internazionale d’arte, Venetië, 1952, aantal beeldhouwwerken onbekend

Oscar Jespers, Brussel, Paleis voor Schone Kunsten, 1954, 69 beeldhouwwerken en 64 tekeningen

Oscar Jespers, Keulen, Belgisches Haus, 1956, 21 beeldhouwwerken, 25 tekeningen

Hippolyte Daeye – Oscar Jespers. Deux expressionnistes belges, Luxemburg, Musée de l’Etat, 1959, 30 beeldhouwwerken

XXX Biennale internazionale d’arte, Venetië, 1960, 41 beeldhouwwerken

Oscar Jespers, New York, Albert Landry Gallery, 1961, 18 beeldhouwwerken, 10 tekeningen

Oscar Jespers, Stichting ‘De Utrechtse Kring’, Utrecht, 1964, 23 beeldhouwwerken, 14 tekeningen

Oscar Jespers, beeldhouwwerk en tekeningen, ’s-Hertogenbosch, Provinciaal Museum, 1964, 48 beeldhouwwerken, 2 serviezen, 58 tekeningen

Beelden en tekeningen van Oscar Jespers en van beeldhouwers die bij hem gewerkt hebben, Maastricht, Bonnefantenmuseum, 1975, 39 beeldhouwwerken en 23 tekeningen
Oscar Jespers, Sculptures, dessins, Parijs, Musée Rodin, 1977, 60 beeldhouwwerken, 30 tekeningen
Oscar Jespers, 1887 – 1970, Theresia van der Pant, Piet Killaars, Hanneke Mols-van Gool, beeldhouwers, Arnhem, Sonsbeek, paviljoen, 40 beeldhouwwerken
Oscar Jespers en leerlingen, Sint-Niklaas, Stedelijk Museum, 1995, 32 beeldhouwwerken, 19 tekeningen
Oscar Jespers. De moderniteit in beeld, Deurle, Museum Dhondt-Dhaenens, 2013, 23 beeldhouwwerken, 4 tekeningen
Oscar Jespers. Overzichtstentoonstelling, Scheveningen, Museum Beelden aan Zee, 2013, 18 beeldhouwwerken

Is met werk vertegenwoordigd in talrijke nationale- en internationale collecties van Musea, instellingen bedrijven en particulieren.
Een zeer geslaagd en begenadigd kunstenaar met een bijzonder talent op alle vlakken van de beeldende kunst.