Haan de, Jurjen de Haan
[2007555]

Jurjen de Haan
1936-2018

Jurjen de Haan is een kunstschilder, geboren in 1936 in Den Haag. Met andere vertegenwoordigers van het nieuw realisme heeft hij gemeen dat hij studeerde aan de Koninklijke Academie van Beeldende Kunsten te Den Haag.

De Haan richtte zich in eerste instantie op het fotorealisme en ging zich allengs meer toeleggen op grote veelkleurige abstracte schilderijen die een fantasierijke en lichtelijk onbezonnen wereld oproepen. Vaak droegen meerdere kunstenaars uit de eerder genoemde groepering aan dergelijke schilderijen bij.

Het vroegtijdig overlijden van zijn partner Maarten van Dreven (Sneek, 1941 - Den Haag, 2001) heeft het Cobra-achtige kleurpalet van zijn schilderijen niet aangetast, maar het dromerige en het onbezonnene zijn sindsdien verleden tijd.

Jurjen de Haan was een zeer productief schilder. Hoewel hij zich aanvankelijk toelegde op het zogeheten fotorealisme, stapte hij later over naar een abstractere stijl. In zijn veelkleurige en uitbundige schilderijen riep hij een vaak lichtelijk onbezonnen wereld op. Hij werkte graag op grote doeken en gold als belangrijke vertegenwoordiger van de Nieuwe Haagse School, waartoe ook generatiegenoten werden gerekend als Pat Andrea, Walter Nobbe en Aat Verhoog. In 2003 maakte zijn werk deel uit van de tentoonstelling De Nieuwe Realisten in het Gemeentemuseum Den Haag.

In 2003 ook kocht het Haags stadsbestuur een werk van hem aan als cadeau aan prins Willem-Alexander en prinses Maxima bij de geboorte van hun eerste dochter Amalia. Het kunstwerk Stapeling met blauwkop werd omschreven als 'een opgewekt schilderij met kleurvlekken die naar boven toe stuwen'.

Ik werk beweeglijk in vette verf op grote formaten’ vatte hij eens heel simpel zijn werk samen. Jurjen de Haan was van 1983-1988 voorzitter van Pulchri Studio en van 1963 tot 2011 docent op de Hogeschool voor de Kunsten in Arnhem.

Externe link:

Jurjen de Haan op Galeries.nl
Werk en curriculum vitae op Haagsekunstenaars.nl

Categorie:
Nederlands kunstschilder

Omschrijving werk: Men heeft mijn werk, dat vooral op schilderen is gericht, verschillende namen gegeven. Abstract - lyrisch abstract - expressionisme - post Cobra etc.
Ik werk bewegelijk in vette verf op grote formaten. In wezen dient mijn geschilder twee doelen t.w.: het ego van de maker te strelen en het tijdelijke van alles te ontkennen.
Daarom - om met Marinetti te spreken: De kunstenaar moet zich met warmte uiten - in stralende overdaad! Verf/ vrolijk/ beweging/ kleur.

13 jan 2019 t/m 3 feb 2019 Pulchri Studio Den Haag / Mesdagzaal

De tentoonstelling wordt geopend op 13 januari om 16.00 uur, door Pien Hazenberg.

Ter nagedachtenis aan de Haagse kunstenaars Maarten van Dreven (1941-2001) en Jurjen de Haan (1936-2018) zal een unieke expositie plaatsvinden. Na het plotseling overlijden van Jurjen de Haan op 8 maart 2018 had zijn naaste familie de behoefte om de nalatenschap van Jurjen (voornamelijk kunstwerken van hem en Maarten) veilig te stellen voor diegenen die hier belangstelling voor hebben en deze kunstwerken op waarde weten te schatten.

Jurjen de Haan en zijn levenspartner Maarten van Dreven waren de vertegenwoordigers van het fotorealisme. Jurjen de Haan riep met zijn kleurige portretten, motorrijders en poëtische associaties een fantasierijke, onbezonnen wereld op, waarin de felle Cobra-kleuren het Haagse, grijze coloriet ontmoetten.

Maarten van Dreven werkte, net als Jurjen de Haan, het liefst op groot formaat, met als onderwerp verstilde maskers en lichaamsbeschermers, uitgewerkt in uiterst zorgvuldige tekeningen. Zijn achtergrond als modeontwerper is duidelijk aanwijsbaar. Maarten van Dreven was een begaafd portrettist.

Jurjen de Haan en Maarten van Dreven waren beiden jarenlang inspirerende docenten aan de Akademie voor Beeldende Kunsten te Arnhem (ABKA).

Monografie Jurjen de Haan is lekker kunstbladerboek
Bonte parade vreemde wezentjes en orkaan van kleur

Door Roos van Put

Het boek is bijna niet te tillen. Achterop de fiets voelt het als een mandje bakstenen. In roze wel te verstaan. Want dat Jurjen de Haan van de herenliefde is, zullen we weten. Alsof dat nog niet bekend was in Den Haag. Zijn nieuwste boek, een monografie, heeft de tot de verbeelding sprekende titel Pronkhaan/Weerhaan, het veelzijdige oeuvre van Jurjen de Haan. Elegant verpakt in een lichtroze doos. Bladerend door het boek focus je bijna direct op het hoofdstuk foto’s. Hier verschijnen jonge mannen, Aziatische schone jongelingen met zonnebril, beeldschone herenschoenen, een paar billen in een strakke zwembroek en teksten als ‘gay liberation’ en ‘blote jongens zijn ook mooi’ vallen te lezen. Als je even opzij zet dat Jurjen de Haan graag naar mooie mannen kijkt en hen met veel liefde voor de eeuwigheid vastlegt, valt meteen op hóe hij kijkt. En dan zie je soms de schilder De Haan om de hoek komen kijken. Een schilder die een grote mate van spontaniteit toelaat in zijn werk, maar die wel degelijk vanuit een heldere compositie denkt. Exact die kenmerken keren terug in zijn foto’s. De momenten die hij vastlegt zijn werkelijk bevroren ogenblikken. Elk moment verwacht je dat de Aziatische jongen opstaat en wegloopt en je ziet de strakke billen in de zwembroek vrolijk verder zwemmen. Vergelijkbaar met zijn schilderijen waarbij je elk moment verwacht dat de gesuggereerde beweeglijkheid van de kleuren daadwerkelijk wordt omgezet in beweging en dat ze van het doek afvloeien.

Jurjen de Haan is een bescheiden kunstenaar, wie hem ooit heeft ontmoet, zal dat bevestigen. Je zou denken dat hij schildert als een bezetene, als je de hoeveelheid werk in ogenschouw neemt die hij vanaf 1958 heeft geproduceerd. Maar deze ‘gentleman pur sang’ zal nooit als een Karel Appel de verf tegen het doek smijten, De Haan schildert zoals hij er uit ziet: ‘sophisticated’. Maar dat levert wel degelijk schilderijen op die uiterst kleurrijk zijn, schilderijen de suggestie van levendigheid wekken en schilderijen die wat betreft kleurgebruik uitgekiend zijn. Soms zijn er vormen te herkennen in zijn kunst, dan weer kiest hij voor pure abstractie. Het werk is pretentieloos en beweert niets meer te zijn dan wat het is; lekker kleurrijk. Vandaar dat deze Haagse kunstenaar wellicht veel fans heeft. Het zal niemand verbazen dat hij goed verkoopt. Kijk alleen al naar de lijst met werken in openbare collecties, opgenomen op de laatste pagina in het boek.

Het is mooi dat er nu eindelijk een monografie van zijn werk is verschenen, want velen kennen zijn werk wel, maar weten wellicht niet dat in zijn oeuvre ook tekeningen, gouaches en gedichten voorkomen naast fotografie en keramiek. Tevens zijn in het boek collages opgenomen en afbeeldingen van nieuwjaarskaarten. Aardige anekdote: Jurjen de Haan stuurt elk jaar trouw de koningin een kaart.
Het boek opent eigenlijk heel lief. Bij de eerste foto zie je Jurjen de Haan in de achtergrond van een kamer staan. Op de voorgrond zijn overleden partner, Maarten van Dreven. Ze waren een bekend Haags stel. John Sillevis vertelt in de inleiding van het boek hoe Jurjen de Haan in het jaar 2000 – het jaar waarin hij zijn partner verliest – werkte aan een reeks van 366 gekleurde tekeningen, de kunstenaar maakte er elke dag één. Het werd een aangrijpende reeks door deze vreselijke persoonlijke gebeurtenis. Maar De Haan werkte door en Sillevis merkt op dat de kunstenaar na dit verlies een nieuwe artistieke weg insloeg.

Wim van Cleef bespreekt in een volgende hoofdstuk het hele oeuvre van de kunstenaar en laat hem ook zelf aan het woord. Wat niet alleen een zeer leesbare tekst oplevert, maar ook krijgt de lezer inzicht in het wezen van de kunstenaar. Zo laat hij weten dat hij houdt van het kijken naar kunst, van het bladeren in kunstboeken. Maar ook vertelt de kunstenaar over de kunstgezelschapsspelletjes die ze samen deden. Zoals het namen raden van andere kunstenaars met behulp van kunstansichtkaarten. We lezen over de invloeden van Appel en Corneille na zijn academietijd. En ook komen de critici aan bod in zijn boek – zij schreven kritieken die niet altijd even aardig waren. Waarop De Haan reageert met: ‘’Ik heb die kritieken altijd voor zoete koek aangenomen. Ik dacht: ze schrijven maar, beter dan dat ze je doodzwijgen.’’

Teksten geven altijd een goed beeld van de kunstenaar, van zijn beweegredenen om te doen wat hij doet, van de persoon achter de kunstenaar. Maar, zoals het hoort bij een goed kunstenaarsboek: Pronkhaan/Weerhaan heeft ontzettend veel plaatjes. Bladzijden lang; schilderijen solo op een pagina, cirkelvormige doeken paarsgewijs, postzegelformaatjes, liggende rechthoeken, kleinere formaten staande rechthoeken. Het is een complete parade vreemde wezentjes en een orkaan aan kleur die zich aandient. Waarmee Pronkhaan/Weerhaan meteen, naast monografie, een mooi salontafelboek is geworden. Je kunt er uren in bladeren. Typisch zo’n boek waar de kunstenaar graag zelf in bladert.
Hou je niet van zijn kunst, kun je je in dit boek beperken tot de gedichten. Soms niet altijd even leesbaar door het hanenpotenhandschrift van de kunstenaar. Sommige gedichten zijn grappig, andere zijn juist weer licht erotisch: ik ijsbeer door de tijd, een ongedurig goudkeizer, die van zilver geen weet heeft, en copuleert voor wat koper, na de tuchtiging door een kerkvorst, in een liftschacht fabeldieren, stel ik mij in op ruïnewaarde, ik meet mij pantsers aan!

In 1982 ontving Jurjen de Haan de Jacob Hartog prijs.

In 1983 ontving Jurjen de Haan een prijs van de Nationale Nederlanden.

In 1990 ontving Jurjen de Haan een prijs van de Rijksluchtvaartdienst.

Opleidingsgegevens:

Koninklijke Academie van Beeldende Kunsten, Den Haag schilderen/tekenen tot 01-01-1960

Overige gegevens:
Lid van Beroeps Kunstenaarsvereniging Pulchri Studio, Haagse Kunstkring

Deelnemer van Kunstenaarsinitiatief

Curriculum vitae:

Tentoonstellingen solo / duo / groep:

2002 Galerie G. Broos Rucpken SOLO
2000 Art Company, Eindhoven met introductie boek SOLO
1999 KunstRai, Amsterdam via de Greef en De Greef
1998 Artoteek, Den Haag SOLO
1997 Kunstuitleen, Zaandam
1996 Galerie De Greef & de Greef, Wassenaar SOLO
1996 Jaski Art Gallery, Amsterdam SOLO
1994 Paleis Voorhout, Den Haag SOLO
1993 Seasons Galleries, Den Haag SOLO

Opdrachten uitgevoerd:

2000 2de kamer der Statengeneraal 4 schilderijen
1999 Inter-toy Wadinxveen, 4 schilderijen bij entree van Intertoy
1999 Philips Serie schilderijen Rembrandstoren in Amsterdam
1999 Politiebureau Eindhoven 4 schilderijen
1998 Art Company Eindhoven, Rabobank serie schilderijen
1998 Art Company Eindhoven, Philips serie schilderijen
1997 Kunstuitleen, Zaanstad 120 Keramische borden
1997 Kunstuitleen, Zaanstad Glazen lichtwand
1994 Nationale Nederlanden Schilderij
1993 Aegon, Den Haag Schilderij