Wilde, Bert de Wilde
[2007576]

Bert de Wilde
1947-2021

Naamsvariant:
Wilde, A.A.
Wilde, Albert Arend de

Kwalificaties:
Schilder, beeldhouwer, graficus, tekenaar

Nationaliteit/school: Nederlands

Geboren te Enschede op 01-07-1947
Overleden te Enschede op 14-04-2021

Opleiding:
1970-1975 Academie voor Beeldende Kunst (AKI) Enschede

Literatuur:
Jacobs 1993
Jacobs 2000

Van essentieel belang voor de schilderkunst van Bert de Wilde is een harmonieus evenwicht tussen het gevoelsmatige en het verstandelijke. De lyriek, die in zijn schilderijen uiteindelijk toch de overhand heeft, is een gevolg van de zorgvuldige verf behandeling en van de kleurstelling. Doeken in zachte tinten, waarbij soms een nuance verschil in toon is tussen vorm en achtergrond, worden afgewisseld met doeken in een zeer contrastrijk koloriet van heldere en fonkelende kleuren. Hierdoor kan ook de stemming wisselen van verstild, poëtisch tot expressief en indringend.

De schilderkunst van Bert de Wilde heeft de afgelopen jaren een drastische ontwikkeling doorgemaakt. Het ascetische palet is vervangen door een breder en vooral ook rijker kleurengamma.
Stralende paars, groen en roodtinten lijken het ingetogen grijs uit de voorgaande periode voorgoed te hebben verdreven.
Ook de verfbehandeling heeft een opmerkelijke wending genomen. De schilderijen getuigen niet langer van een gevecht met de weerbarstige materie. De vaart waarmee de verf voorheen op het doek aangebracht werd, is gaandeweg afgeremd.
De ferme kwaststreek is gestold in een meer overwogen gebaar.

Nu het gordijn van verf is opgetrokken, openbaart zich langzamerhand de ruimte erachter. In die ruimte blijken zich mysterieuze vormen op te houden; bomen als aubergines en ellipsen die als planeten of vliegende schotels door een onmetelijk diep universum schichten. Door hun ongerijmde vaak zelfs tegenstrijdige belichting verkrijgen deze motieven een onwerkelijke, bovennatuurlijke uitstraling.
Als de hardnekkige sedimenten van een droombeeld.

Meer dan ooit nodigen de schilderijen uit te duiden en te interpreteren. Toch laten de doeken zich nooit eenduidig verklaren. Hoe vertrouwd de vormen op zijn doeken ons ook toe mogen schijnen, in wezen is de Wilde een abstracte schilder. Weliswaar grijpt hij in zijn recente werk graag openlijk terug op traditionele genres als het landschap of het portret, de afzonderlijke elementen zijn zelden onomstotelijk te benoemen. Voordat de vormen op het doek worden toegelaten, worden ze grondig gefilterd in omvangrijke reeksen oliepastels, die de motieven als het ware op hun bruikbaarheid toetsen. Zonder schroom worden de vormen net zo lang binnenstebuiten gekeerd tot ze rijp zijn de denkbeeldige ruimte van het schilderij te bevolken.

Kunstcritici hebben de afgelopen jaren in lyrische bewoordingen over het werk van Bert de Wilde geschreven. Tussen ratio en gevoel naar de basis van de schilderkunst en bespiegeling en herinnering.
Ik ben verbaasd dat vrijwel niemand de betekenis van de autonome handeling noemt. Het gaat bij de Wilde in de eerste plaats om het tekenproces, de tekenhandeling in relatie tot een duidelijk vormprincipe. Vorm en handeling zijn tot elkaar veroordeeld.
De tekenhandeling verschilt weliswaar van de schilder handeling in spontaniteit, directheid en het minder definitieve karakter. Maar voor beide geldt, de idee zo direct en beeldend mogelijk weergeven. Maar ook met nadruk,op het zichtbaar maken van de manier waarop hij met schilder- en tekenmateriaal omgaat.

In his oil paintings, gouaches and drawings he uses themes and motifs from nature. However, the aim of the painter during the process is the creature of nature in a completely individual abstract and organic form. In the metamorphosis during the painting process this abstract nature is defined –often intuitively- by paint, light, emotion and sense of space.

Tension is ever-present in all paintings. Do they constitute a depiction of or reference to reality, or are material and technique the subject of this individually created nature.

Mr. de Wilde is a virtuoso, a colourist pur sang an inspired knowledge of colours, paint and pigments. His series of paintings of geometrical, abstract forms, taken from nature and suspended in colouristic spaces, are well-known.

He is primarily interested in the problems arising from painting. He not only explores how colours, matter and the actual painting affect each other, but also the origin of emotion and the subconscious particularly in dreams and memories.

Zijn werk hangt in musea en tal van nationale en internationale collecties en vele Twentse huiskamers maar ook in de Grote Kerk in Enschede en aan de gevel van het parochiehuis van de Jacobuskerk in Enschede.

Vorige week overleed hij op 73-jarige leeftijd, kunstenaar en schilder Bert de Wilde.

Tentoonstellingen:

1974/1975 Euregio Kunstmanifestatie, Nederland/Duitsland

1974 Gemeentelijke Kunstzaal “De Librije”, Zwolle

1975 Gemeentelijke Kunstzaal “Markt 17”, Enschede
De Krabbendans, Eindhoven

1978 Gemeentelijke Kunstzaal, Hengelo – solo

1979 Gemeentelijke Kunstzaal “Markt 17”, Enschede – solo

1981 Museum Henriëtte Polak, Zutphen – solo
Galerie d’ Theeboom, Amsterdam – solo

1982 Galerie d’ Theeboom, Amsterdam – solo

1985 “Tien Kunstenaars” Bergkerk, Deventer

1986 “De Verbeelding” Bergkerk, Deventer
Galerie Beeld & Aambeeld, Enschede – solo

1987 “Noordkunst” Zuidlaren

1988 “De Passage” Schloss Wertingen, Duitsland en De Librije, Zwolle
“Aanwinsten” ’86/’87 Provincie Overijssel, Bergkerk Deventer

1989 “Beeld van een galerie” galerie Beeld & Aambeeld, Enschede
Kunstuitkijk, Deventer – solo
Galerie Beeld & Aambeeld, Enschede – solo

1990 “De Aanloop”, Galerie 1881, Diepenheim

1991 “Berliner Notitzen”, Cultureel Centrum, Enschede – solo
Galerie Bramka, Zaandam
Kunstenaarscentrum, Bergen
“Aanwinsten”, Rijksmuseum Twenthe en Gemeente Enschede

1992 “Outline”, Kunstbygning, Ärhus, (Denemarken)
De Kunstzaal, Kunstcentrum, Hengelo – solo

1993 “Vijf jaar aanwinsten”, Rijksmuseum Twenthe, Enschede
“Ogen tekort”, Kunsthal Hof 88, Almelo

1994 De Librije, Zwolle – solo
“Van binnen naar buiten” galerie Beeld & Aambeeld, Enschede &
Concordia Kunst en Cultuur, Enschede
“Reeksen”, Galerie Nanky de Vreeze, Amsterdam

1996 Galerie Beeld & Aambeeld, Kunstzaal M17, Grote kerk Enschede – solo

1997 “Kunst in de Bank” R.T.V.Oost, ABN AMRO, OCBK Zwolle

1998 “Kunstlijn Enschede”, Markt 17
“Kunst in de Bank” OCBK, Zwolle
Kunstcentrum De Boterhal, Hoorn
Museum Henriette Polak, Zutphen – solo
Galerie Beeld & Aambeeld, Enschede – solo
“Beeld van een galerie” een reizende tentoonstelling, organisatie OCBK, Zwolle

1999 “Kleine Formaten”, Galerie Pro Memoria, Deventer
“Blik op de Bergkerk”, hedendaagse kunstcollectie van de provincie Overijssel
Muziekcentrum Enschede – solo
“Eeuwig genegen” Galerie Beeld & Aambeeld en Universiteit Twente – solo

2000 “Kunstdocument 2000” Gemeente Enschede
“Alle Leden” Arti et Amicitiae, Amsterdam
“Contemporary Art Twente” kunstbeurs, samensteller Wim van der Beek
“De ruimte te dromen” Kunsthal Hof ’88, Almelo – solo
Kijkdozenproject Perron 1, Delden
Internationaal Kunstsymposium in Abádszalòk (Hongarije)
“Natuurlijkmens” Stedelijk Museum Zwolle

2001 “Nieuwe Leden” Arti et Amicitiae, Amsterdam
“Der Raum zum Träumen”, Villa Winkel, Ochtrup (Dld) – solo

2002 “Gered Gereedschap” objecten, Groningen
“Lost Dreams” Museum Het Palthe-huis, Oldenzaal – solo
”Sleutelwerken” Arti et Amicitiae Amsterdam

2004 “Verbeelding van verlangen” 25 jaar Galerie Beeld & Aambeeld, Enschede
“Betreden op eigen risico” Arti et Amicitiae, Amsterdam
Galerie Beeld & Aambeeld en Publiekcentrum Beeldende Kunsten, Enschede – solo
“Malerei und Zeichnungen”, die Kolping-Bildungsstätte Coesfeld und die Stiftung
Künstlerdorf Schöppingen (Dld) – solo

2005 “Salon 2005” Arti et Amicitiae, Amsterdam

2006 “Skit” installatie Perron 1, Delden
“Malerei und Zeichnungen” Kunstverein Arthaus, Schloss Ahaus (Dld) – solo

2007 Kulturhof Westerbeck, Westerkapplen (Dld) – solo
“In Depot”, Perron 1, Delden
“De grenzeloze kracht van kleur” met Sybille Hermanns (Dld) en Dirk Oeghoede (B),
Galerie Beeld & Aambeeld, Enschede
“Salon 2007” Arti et Amicitiae, Amsterdam

2009 Stedelijk Museum Zwolle en Galerie Beeld & Aambeeld, Enschede – solo

2010 „Spiegeling“ Bezoekerscentrum Singraven i.s.m. het Waterschap Regge en Dinkel
„Bagage“ Perron 1, Delden
„Schilderijen en Tekeningen“ Waterschap Regge en Dinkel Almelo – solo

Werk in de collecties van:
Rijksmuseum Twenthe
De Provincie Overijssel
Rijkscollectie
Waterschap Regge en Dinkel Almelo
De Gemeenten: Enschede, Zwolle, Almelo, Oldenzaal, Deventer, Hengelo
Bedrijfscollecties en instellingen

Universiteit Twente
Concordia Kunst & Cultuur, Enschede
Motip Steenwijk
Streekziekenhuis Almelo
AKZO-NOBEL Hengelo
Streeklaboratorium voor Twente en de Gelderse Achterhoek
Stichting Thuiszorg Enschede/Haaksbergen
Medisch Spectrum Twente
Scania Fabis Amsterdam
P.I. Almelo
NUVA Almelo
Rabo-bank Deventer
Rechtbank Almelo
Almelose woningstichting Beter wonen
Publicaties en catalogi

1986 “Verbeelding” tentoonstelling beeldende kunst uit Overijssel, Bergkerk Deventer

1987 “Noordkunst” uitgave i.s.m. galerie Beeld & Aambeeld, tekst Mariette Niermeyer

1988 “Passage”. Zeitgenossische Niederländische Kunst, Schloss Wertingen (Dld) &
De Librije, Zwolle
“Aankopen Beeldende Kunst 1986/1987”, Tentoonstellingsdienst Overijssel

1989 “Beeld van een Galerie”,10 jaar Galerie Beeld & Aambeeld, Enschede
“Ontmoetingen”, i.s.m Laura Bakker tekst Arno Kramer
“Van een rituele dans en een pas de deux”
“Bespiegeling en Herinnering” vouwblad tekst Arno Kramer

1992 “Outline”, Contemporary Dutch Art, Kunstbygning Ärhus (Dk)

1993 “De verbeelding van het gevoel” vouwblad de Librije, tekst Martha Haveman
“Moderne Kunst deel 2”, Rijksmuseum Twenthe, Enschede.
“Het visuele denken van Bert de Wilde” Kunstbeeld, dec.1993, tekst Leo Duppen

1994 “Van binnen naar buiten”, 15 jaar Galerie Beeld & Aambeeld, Enschede tekst
Mariette Niermeyer

1996 “Schilder tussen gevoel en ratio” vouwblad Kunstcentrum M 17, Galerie Beeld &
Aambeeld en de Grote Kerk, Enschede, tekst Mariette Niermeyer, conservatrice
Rijksmuseum Twenthe
“Op zoek naar de basis van de schilderkunst” 16 febr.’96 Kunstpagina Telegraaf,
tekst Wim van der Beek

1997 “Kunst in de Bank” vouwblad, tekst Aranka Klomp

1998 “De ruimte te dromen” Henriette Polak Museum, Zutphen en Galerie Beeld &
Aambeeld Enschede, tekst Rogier Schumacher
“De Kunstcollectie” Medisch Spectrum Twente
“Ruimtelijkheid en Ritmiek” Kunstbeeld september 1998, tekst Wim van der Beek

1999 “Blik in de Bergkerk” Deventer. Een keuze uit de hedendaagse kunstcollectie van
de provincie Overijssel
“Ruimte voor raadsels” tekst Hiska Bakker

2002 “Het langzame reizen van een erkende onbekende” De Roskam, tekst Peggie
Breitbarth

2004 “Het Handschrift van de Kunstenaar” PCBK en galerie Beeld & Aambeeld tekst
Gerhard Fliehe Boeschoten

2005 “De Keuze van….” Universiteit Twente, Enschede

2007 Perron 1, overzicht periode 2004 tot 2007
“Wie is er bang voor moderne kunst” rechtbank Almelo m.b.t. de kunstcollectie in
het gerechtsgebouw
“Eine Dekade zeitgenössischer Kunst” Kunstverein ArtHAUS

2008 Kunstkalender, uitgave van 6 Twentse galeries: Indigo/Almelo,
De Pook/Hengelo, Kunstcentrum Hengelo, Beeld & Aambeeld/ Enschede, Perron 1
Delden, de Werkplaats/Borne

2009 “Doorlopend onderzoek naar de fundamenten van de schilderkunst” Stedelijk Museum
Zwolle en galerie Beeld & Aambeeld, Enschede, tekst Wim van der Beek